Obłęd w tem się przejawia, iż ten, kto go doświadcza,
zawżdy sam sobie zdrowem się zdaje.
Chcesz spytać o coś władcę? Poczekaj, aż sam ci powie,
o co spytać go możesz.
Nam, prostaczkom, niełatwo jest pojąć
tajniki umysłu despoty.
Kiepskiem orężem są widły zwłaszcza z igły uczynione.
Zwyczaj obmywania rąk przetrwał w Rzymie
od czasów Piłata aż po dzień dzisiejszy...
Ten naprawdę zwycięża, kto zwycięża ostatni.
I and my bosom must debate awhile
William Shakespeare
Medice! Cura Regentem!
Szpieg więcej niźli generał odmienić może bieg historii.
Miejmy nadzieję, iż On jeszcze raz uzna, że jednak warto
i jeszcze raz przyjdzie na ten świat.
Żądza władzy i splendoru zawżdy mąci umysł
i zawżdy przywodzi do zguby.
Ten, kto zaczyna od palenia ksiąg, kończy paląc ludzi.
Kto bez ustanku lęka się wojny,
zawżdy we władzy szuka oparcia.
Niejednemu z onych, którzy są u władzy,
medyk by się nadał, albo egzorcysta...
Któż wpaść mógł na pomysł zaiste szatański, by niewinne
dzieci na śmierć niechybną w ciemny las wywozić?
Jest ledwie jeden taki kraj na świecie,
co wszędy wrogów ma jeno, a nigdzie przyjaciół.
Europa to nie jeografia, lecz raczej stan
człowieczego umysłu: to umiłowanie wolności,
szacunek dla praw i tolerancja dla inszych ludzi.
Zaiste niezwyczajne rzeczy może sprawić zaćmienie –
Słońca i nie tylko...
Jakże z czynienia zła na Sądzie Ostatecznem
tłumaczyć będą się ci, co ludzkie rozkazy
zwykli przedkładać ponad Przykazania Boskie?
Jakże to być może, iż złośliwy,
zaślepiony żądzą władzy starzec
bez jednego wystrzału całen naród wziąć pod but zdołał?
Bywają ludzie tak głupi, iż nawet nie wiedzą,
jak bardzo są głupimi.
Jakże może przetrwać kraj,
w którem sam rząd nierządem stoi?
Tego, ja smakuje wolność, doświadczamy
naonczas dopiero, gdy ją utracimy.
Jakże może sądzić sędzia, skoro nie ma instrukcji?
Czy zaiste wybralibyście niewieście cnoty
miast wdzięków i wolności?
Bywa niekiedy, że i wojnę po to jeno się wypowiada,
aby nią przykryć czyją niefrasobliwość.
Demokracja na tem polega, iż ten kto rządzących najął,
takoż i wedle woli na pysk wylać ich może.
Prawdę można zastąpić władzą i pieniędzmi, jednakże
na tak długo jeno, na jak długo władzy i pieniędzy starczy.
Cham, prostak, oszust, złodziej – jakież lepsze
można mieć kwalifikacje, by sprawować władzę?
Nie o to szło, by dzielić się władzą, lecz raczej o to,
by koniec końców, pożreć swych sojuszników.
Istotą dobrej zmiany jest to, iż przywileje ludu
przywilejami władzy się zastępuje.
Jeno dwie rzeczy liczą się na tem świecie:
władza i pieniądze – rzekł król Herod.
Można mieć jeno nadzieję, iż On po raz kolejny uzna,
że Świat wart jest tego, by się w niem narodzić.
Nieważne, jak bardzo głodnem jest lud,
skoro wojsko ma pełne kieszenie.
Lud dla władcy złem koniecznem jest jeno.
Jakże śmiesznie małemi zdają się wszytkie one
swary, kłótnie, nienawiści, podłości...
Gorzkim jest smak heroizmu, zwłaszcza dla tych,
co zasmakowali już władzy i pieniądza.
Wolność twa tam się kończy, gdzie zaczyna się moja,
moja zaś mieć może nader rozległe granice...
Gdy nadejdzie burza, nawet i płytka woda
może stać się niebezpieczną.
Z każdą gwiazdą jest tak, że prędzej, czy później,
ale zawżdy gaśnie.
Dzielić własny naród, by zachować władzę,
wielką jest niegodziwością.
Zawżdy najdą się inkwizytorzy,
gotowi walczyć z wszelką odmiennością.
Czyliż podobna, by kraj całen w obłęd popadł? Żadną miarą!
Władza zawżdy wszytkich środków użyć gotowa
by zachować władzę.
Któż stoi ponad władzą wszelką i prawem?
Zwykły obywatel. Jeden i nikt poza niem.
Jednako winni są ci, co jeno przyglądali się w milczeniu.
Tyrani, w rzeczy samej, kończą zawżdy podobnie.
Najdź śród władających choćby dziesięciu sprawiedliwych,
a ocalę ten kraj przed zarazą.
Chęć, by władzę zdobyć za każdą cenę,
jeszcze nigdy nikomu na dobre nie wyszła.
Pospolity nierząd zaiste ućciwszem jest zajęciem niźli...
Ale to już insza inszość.
Po cóż nam walczyć ze wściekłemi psami?
Pozagryzają się same...
Względnem jest oddalanie: Czy to Europa oddala się od nas,
czyli też my oddalamy się od Europy?
Niepodobna, by w kraju naszem władca sądów się lękał...
Każda władza najwięcej lęka się śmiechu!
Błogosławionych, Wesołych Świąt Bożego Narodzenia!
Bywa, iż łatwiej w świecznik krzywą świecę włożyć,
niźli zdjąć ją ze świecznika...
Jeśli nie kraj, to przecie choć Dwór
zawżdy się jakoś przyżywi...
Quousque tandem abutere, Catilina, patientia nostra?
Niełatwo bowiem szablą zapędy ukrócić
Tego, kto łajnem ciska lub cepem chce młócić.
Ciekawość marnem bywa czynów usprawiedliwieniem.
Zwycięstwo niekiedy smak żaby mieć może...
Komu radość z obiecanek cacanek?
Nie ten zwycięzcą, kto wygrał,
lecz ten, komu ostatnie słowo przynależy.
Mądry kupuje fakty, kto więc kupuje preteksty?
Cel środki uświęca – zwłaszcza gdy sam nie jest święty...
Nie miałby lekkiego życia Juliusz Słowacki,
gdyby urodził się w dzisiejszych czasach...
Wedle nowej mody
dymisji w dowód zasług się teraz udziela.
Kto w locie swojem aż nazbyt wysoko w nieboskłon
się wzbije, ten wielce bolesnego doświadczy upadku.
Liczba trzy zaiste tak jest doskonałą, że nawet gdy kto
trzy po trzy plecie, ludowi mądrem się zdaje.
To, co jest prawdą, zależy od tego, kto sprawuje władzę.
Pieniądze cenniejsze są niźli zdrowie –
zwłaszcza gdy zdrowie cudze, a pieniądze własne.
Srodze zawiedzie się ten, kto za łajdacką przysługę
wdzięczności od łajdaka czeka.
Bywa iż cham ostanie się szlachcicem,
bywa też, że szlachcic chamem się okaże.
Co jedną ręką da, drugą odbierze z nawiązką,
a jeszcze po obu całować go będą...
Choć kowal kradł w najlepsze, wieszają Cygana...
Pod znakiem tęczy łatwiej Niebo z ziemią sprzymierzyć,
niż człowieka z człowiekiem.
Jakże uwierzyć temu, kto własnem słowom zaprzecza?
Także i wrogom naszem pisane jest zbawienie.
Ten ma zasługę w Niebie,
kto nie dla próżności, lecz na chwałę Pana grzeszy.
Świętość i świętoszkowatość
jeno z brzmienia słów są do siebie podobne.
By łajno przykryć, najlepiej je złotem co rychlej przyrzucić.
Canossa? Nie masz tam zwycięzców, są jeno zwyciężeni.
Znając czyjąś tajemnicę,
łatwo jest utrzymać go w posłuszeństwie.
To, czego nie było,
świadczyć może jedynie o wielkości władcy.
Przelana krew nigdy dobrze nie służy tem, co ją przelali.
Złapał Kozak Tatarzyna? Ani chce, ani może go złapać...
Prawdziwy Pan Świata nie potrzebuje wcale przekonywać
innych, ni siebie samego o swojej wszechmocy.
Gloria in excelsis Deo!
Ostatnio zdarza się to,
co błaznom uroić się może chyba jeno w malignie.
Żądło satyry tępieje na usługach pochlebstw...
Władza bawi się tobą, szary człowieku,
niczem dziecko lalką z porcelany...
Porażka wcale słodką bywa niekiedy,
zwycięstwo zaś czasem napełnia goryczą.
Zamiatanie pod dywan ma tę niedogodność,
iż w końcu przychodzi pod ów dywan zajrzeć.
Punkt widzenia od tego jedynie zależy,
jak bardzo jest się bezczelnym.
Kto właśnie podniósł się z kolan,
nie czeka, by podać mu krzesło.
Bywa iż diabeł ornat przywdziewa,
na mszę jednakoż zawżdy dzwoni ogonem.
Któż zatem może upokorzyć władcę?
Ten, kto władcą włada...
Choćby i stołek był opaskudzony,
zawżdy najdziesz kanalię, co na niem zasiąść zechce.
Cham, choćby i władzy się dorwał,
chamem być nie przestanie.
Przepych nie idzie w parze z demokracją,
demokracji zaś nie jest po drodze z przepychem.
Od miecza ginie, kto wojuje mieczem –
od prawa ten, kto siebie ponad prawem stawia.
Więcej obyczaje świadczą o czasach,
niźli czasy o obyczajach.
Amor zaślepia także i tych bez skazy i zmazy,
lecz stokroć bardziej zaślepia ich władza.
Słabych zdeptać, silnych na swoją stronę przeciągnąć –
tak zdobywa się władzę.
Jest powinnością ludu wstydzić się za tych,
którzy nim rządzą.
Skoro się wolność policzyć sprobuje,
każdemu z rachmistrzów inny wynik wyjdzie.
Słysząc głos władcy, serc nie zatwardzajcie!
Minister ukradł, wójta obwiesili...
Władzy jakoś zawżdy potrzeba łajdaków,
łajdacy zaś zawżdy garną się do władzy.
Jakie słowo, taki honor. Jaki honor, takie słowo.
Głupota dziedziczną jest jako i monarsza władza,
a w rodach kanclerskich z ojca przechodzi na syna.
Blask chwały narodowej blednie,
skoro ze świecą szukać go przychodzi.
Mówią, iż dobremi chęciami, tudzież ustawami sejmu
piekło jest wybrukowane...
I cóż w tem złego być może, skoro Regenta miłując,
młodzież po lasach biega i tam w Krzyżaków się bawi?
Bywa, iż nowoczesność na tem się jeno zasadza,
by coraz to nowe wprowadzać podatki.
Im wyżej stoi tron, tem boleśniej się zeń upada.
Przyjmijcie chociaż kobiety i dzieci –
Marię i Jezusa, choćby bez Józefa...
Pewno dla jakiejś przyczyny miast pałacu świetnego
stajenkę lichą sobie obrał...
Los twój, szary człeku, igraszką w ręku władców –
lecz do czasu jeno, pókiś sam, bo kiedyś fala ludzkiej szarości tych, co rządzą, zaleje i w szarym morzu zatopi.
Dopóty niegroźnem jest nawiedzony głupiec,
dopóki nie zacznie popierać go władza.
Miałeś chamie złoty róg, ostał ci się jeno stołek...
Nikt cię nie zmuszał, nikt ci nie kazał...
Paryż wart jest mszy, władza w kraju naszem –
choćby i przymierza z diabłem.
Primum non nocere – cóż jednak po tem,
skoro wkrótce nawet szkodzić nie będzie komu?
Władza to nie zabawka, więc nieostrożnie użyta,
bywa niekiedy, iż władcy krzywdę niemałą uczyni.
Bywa i tak niekiedy, iż króla od błazna
różni ledwie nakrycie głowy...
Rewolucja jest zawżdy niczem ów bóg Saturn –
koniec końców pożre wszystkie swoje dzieci.
Zawżdy, w każdem stuleciu szlachcic taki się najdzie,
co nie mieszkając o pomoc i o dłoń bratnią poprosi.
Nigdy nie plwaj na sądy, ani też na sprawiedliwość,
bowiem czas przyjść może, że jej dla ciebie zabraknie.
Czyż warto wszcząć wojnę, po to jeno i po nic więcej,
by później lec z honorem? Może warto. I tylko lata szkoda...
Kto cepem wojuje, ten od cepa ginie.
Strzec winien się władca, który nadzieję kupując
swojemu ludowi, fałszywą monetą płaci.
Przeszkadzać w modlitwie rzecz wielce nieładna –
lepiej więc zawczasu pod but wziąć tych,
co mogliby przeszkodzić.
Nadmiar patriotyzmu tem się właśnie objawia,
że orzeł miast jednej, aż dwie głowy miewa…
Dobre było panisko – dał w pysk raz jeno,
a przecie mógł dać aż trzy razy…
Kołem historii ci jeno obrócą,
którzy w czas próby wyjdą na ulice.
Na tem wszak polega złodziejskie rzemiosło,
że kradnie się zawżdy tak, iżby nikt tego nie spostrzegł.
Im mniej jest ducha w ludziach i w narodzie,
tem bardziej naród łasy na pochlebstwa.
Po to jeno władza służy teologii,
by teologia mogła służyć władzy.
Chcąc urząd sprawować,okaż wdzięczność
nie potem, lecz pierwej nim cię na niem osadzą.
Wiadomem jest, iż prawda zwycięży.
Nie jest jeno wiadomem, czyjąż będzie owa prawda.
Czyli kto z Was by nie chciał
ułaskawionem zostać na wszelki wypadek?
Chcąc władać państwem nie o prawdę dbaj, lecz jeno...
o wiernych heroldów.
Gdzie diabeł nie może, tam pośle... premiera.
Symbolem nienawiści zawżdy to się staje,
co w dłoni trzyma człek, którego nienawidzisz.
Chcąc kogo obwiesić, w braku szubienicy,
zawżdy użyć można drzewa genealogicznego.
Chcąc w pana ugodzić, uderz lepiej w sługę –
wtedy twój sługa pierwszy niech się spodziewa odwetu.
Dla jednych jest prawda celu uświęceniem,
dla innych cel zawżdy uświęca nieprawdę.
Kto do kogo listy pisze, ten sam sobie inkaustem
dłonie zbrukać może.
Żołnierz bez dowódcy jest jak... żołnierz bez karabinu.
Ten, kto w pysk oberwał, zaczem leży w błocie,
ku pokrzepieniu serca zawszeć jeszcze może
sam siebie samego obwołać zwycięzcą.
Wściekłość, furia, nienawiść –
azaliż nie w przepaść wszystkie one wiodą,
jeno ku moralnemu prowadzą zwycięstwu?
Czyż nie jest słusznem, by na znak pokuty,
w czas postu bliźnim głowy posypać popiołem?
Będąc na balu maskowem trudno się zwykle połapać,
kto kim jest i o co w ogóle we wszystkiem tem chodzi.
Wtrąconemu do lochu mało ważnem jest
jako zowie się ten, który do lochu go wtrącił.
Stolica nasza wielką jest!
Jej wielkość atoli władcy potrzebą jedynie się mierzy.
Rzecz to dialektyczna, raz wierzyć, a raz nie
tem, co z natury swojej nigdy kłamać nie przestają.
Festina lente! Śpiesz się, lecz powoli –
nade wszystko wtedy, gdy swój lud zniewalasz.
Bywa, że to i owo, nie będąc trucizną,
wielki niesmak jednakoż w ustach pozostawia...
Parlament za pysk wzięty mniej pyskatym,
ale za to władzy więcej użytecznym się staje.
Tyranie przemijają tak szybko,
że tyranom aż trudno w to uwierzyć.
Życzę Wam na te Święta, abyście zawżdy potrafili
schronienia innym udzielić, a przy tem sami nigdy
nie musieli się chronić...
Z narodem swojem wojując, za szkłem przydymionem
wzrok skrywać należy, a wraz z niem i duszę –
jej to oczy za latarnię służą.
Może to i nieładnie, zwać kogo pisuarem,
jednakoż bywa, iż oddanie moczu wielką sprawia radość...
Niegodzien miana rycerza,
Kto herb i zbroję plugawi,
Kto w moskiewskiem złocie się pławi,
Własny naród wrogowi zawierza.
Powagę zachować przystoi, kiedy się słucha jak władza
sukcesy swoje ogłasza. Albowiem...
nie ma w tem nic wesołego.
Każda żądza wzrok po trochu psuje, i jasne mąci widzenie,
lecz nic nie zaślepia tak, jak żądza władzy.
Marny z tego honor,
kiedy kto w górę czoło dumnie wzniósłszy,
o wystającą belkę łeb sobie rozwali.
Niekiedy po to jeno tworzy się demony,
by unicestwiwszy je, zaiste wielką odnieść z tego chwałę.
Takie będą rzeczypospolite, jakie młodzieży chowanie,
choć dziś od tego chowania niech Bóg młodzież uchowa!
Storo nam bez ustanku jeść żaby przychodzi,
uczmy insze narody, jak je jeść widelcem.
Strzeżcie się takich,
co nic się nie nauczyli i nic nie zapomnieli,
lecz jakże ochoczo sięgają teraz po władzę.
Kto nazbyt chyżo na szczyt się wspina, równie chyżo spada,
a im wyżej zajdzie, tem boleśniejszem będzie mu upadek.
Zmienia się protektor, zmienia i protegowany,
lecz niewzruszoną zostaje protekcja.
Za mną stoi suweren, za mną ojców wiara,
Więc strzeż się lepiej Sędzio, bo spotka cię kara...
Skoro policzek nadstawiasz, sameś sprawcą tego,
iże pięść jaka szlachetna słusznie go dosięgnie.
A choćby i widz kiedy aluzję przegapił,
cenzor zawżdy w mig dojrzeć ją musi.
Jest człowiek, tak i paragraf na niego się znajdzie.
Krzesiwo nie jest zabawką dla dziecka,
armia igraszką nie jest dla szaleńca.
Sukces wielu ma ojców – tak mówią,
lecz skoro nikt do ojcostwa przyznać się nie kwapi,
rzec wypada jeno: Ciszej nad tą kołyską!
Słowa, co same w sobie zdają się natchnione,
najprzeróżniejszym czynom niosą inspirację.
Za obietnice płaci się po czasie,
chocia do czasu nieźle żyć z nich można.
Bywa, że i król winien znać swoje miejsce w szeregu...
Budować przyszłość wżdy dane jest panom –
ich wiernym historykom przychodzi więc
przeszłość z przyszłością spasować.
A kiedy milczeć warto, milczenie posła złotem jest
i w jego kieszeń wpada...
Kto z wiatrakami walczy, marne odniesie zwycięstwo,
siłą ducha jednakże zawżdy góruje nad wrogiem.
Łaska pańska na pstrym koniu jeździ –
wie o tem każdy błazen i każdy minister...
Lud zawżdy w końcu na oczy przejrzy,
ale też za ślepotę swoją zawżdy sam zapłaci.
Są narody, co lubią świętować zwycięstwa.
Są i takie, co wolą upajać się swymi klęskami.
O kraju! póki ty rozum uśpiony
Dawać demonom będziesz w posiadanie...
Prawdziwą władzę posiadł ten jeno,
kto na każdego wokół ma coś tam w zanadrzu.
Rządzenie, jako się zdaje, nie na tem jeno polega,
aby krytykować swoich oponentów.
I nie ustaną, aż wszyscy w żałobie
Obaczym Wolność położoną w grobie...
Kto bez ustanku jednych przeciw drugim szczuje,
sam koniec końców przez wszystkich zaszczutym zostanie.
Sprawować władzę czem innem jest,
czem innem zaś insygnia władzy dzierżyć w dłoni.
Lepiej, gdy nocą strach w sen zapaść,
niż gdy o poranku strach ze snu się zbudzić.
Kto władać pragnie, niechaj najdzie wroga,
przed którym lud chroniąc, władzę swą usprawiedliwi.
Jeśli kto diabła wypędza, niech pierwej pomyśli,
kędy wpędzić go może.
Chcąc urząd zdobyć, o wiele poręczniej jest
znać tego i owego, niźli znać się na tym i owym.
Skoro mowa srebrem jest, milczenie zaś złotem, pochlebstwo wszelakie niczym kamień filozoficzny być się wydaje.
Śmiejmy się z nich, bo jeno śmiechu naszego
mogą się jeszcze przestraszyć...
Prawo niczym kot jest, a to w tym względzie, że je władza zawżdy do góry ogonem obrócić próbuje.
Kto piórem wojuje, od pióra ginie. Śmierć ta zaś mało bolesną, ale też i nie nazbyt honorową się zdaje...
Chłop ukradł i go powiesili. Szlachcic przywłaszczył i zapłacił grzywnę. Pan na urzędzie zmienił rzeczy przeznaczenie i zaraz słuszna go za to spotkała nagroda.
Czyś ty ukradł, czy tobie skradziono, nieważne!
Dość, że jesteś w kradzież zamieszany...
Nim gruby schudnie, chudy zdechnie – mówią.
Inni zaś powiadają, że władza zawżdy wyżywić się zdoła...
Choć pieniądz nie śmierdzi, to jednak subtelna woń jego zdradzić może niekiedy, od jakiego pochodzi on mocodawcy.
Niech nie lęka się władzy ten, kto dowieść umie,
że złoczyńcą nie jest.
Ludowi jeno do czasu chleb mogą zastąpić igrzyska.
Przywilejem władcy jest znać swój lud lepiej
niźli lud ów zna sam siebie.
Przede wszystkim, nie myśl!
Pomyślałeś? Nie mów!
Powiedziałeś? Nie pisz!
Napisałeś? Nie podpisuj!
-
A jeśli już podpisałeś,
to się nie dziw...
Jeśli w szaleństwie znaleźć chcesz metodę, pomyśl komu szaleństwo to sprzyja.
Władza absolutna wygodniejszą jest w użytkowaniu od każdej innej – rzecz jasna dla władającego.
Do demokracji dwie wiodą drogi: przez ewolucję – gdy z głowy spada korona, albo przez rewolucję – kiedy korona spada wraz z głową.
Prawo wstecz nie działa. Chyba... że taka jest akuratnie potrzeba.
Politycy do tego są tylko potrzebni, by rozwiązywać problemy, które by nie powstały, gdyby polityków nie było.
Być pesymistą tę jedną zaletę posiada, że spotykają cię jeno miłe niespodzianki.
W każdem pałacu drzwi takie najdziesz, co wprost z rynsztoka wiodą na pokoje.
I rzekła doń złota rybka: Głupcze, będziesz miał to, czego chciałeś!
Prostak na urząd wyniesiony, niczym innym, jeno prostakiem na urzędzie pozostanie.
Władca, który ludowi prostych zwierciadeł poskąpi, sam prędzej, czy później w krzywym się przejrzy.
Pomnij me słowa Mości Ministrze! Nim zreformujesz Twój Urząd, Urząd Twój zreformuje Ciebie.
Tron jest szczególnym insygnium władzy, albowiem stanowi podporę dla tej części władcy, która pomieścić musi wszystkich poddanych.
Najlepszym ustrojem jest monarchia oświecona. Problem tylko w tym, skąd wziąć oświeconego monarchę...